مدت داوری و قابلیت تمدید آن
مدت داوری و قابلیت تمدید آن
در دعاوی و اختلافاتی که طرفین تصمیم می‌گیرند به جای مراجعه به دادگاه، پرونده خود را به داوری ارجاع دهند، مدت زمانی که داور یا هیئت داوری برای رسیدگی به پرونده و صدور رأی در اختیار دارند، از اهمیت بالایی برخوردار است. این مدت زمانی که به عنوان مدت داوری شناخته می‌شود، در قرارداد داوری یا در صورت عدم توافق طرفین، بر اساس قوانین حاکم بر داوری تعیین می‌شود.
مدت داوری چیست؟
مدت داوری به بازه زمانی گفته می‌شود که داور یا هیئت داوری از تاریخ ابلاغ موضوع داوری تا تاریخ صدور رأی نهایی برای رسیدگی به اختلاف طرفین در اختیار دارند. این مدت، بسته به پیچیدگی موضوع اختلاف، تعداد داوران و توافقات طرفین، می‌تواند متغیر باشد.
اهمیت تعیین مدت داوری
تعیین مدت داوری به دلایل زیر اهمیت دارد:
• اطمینان از رسیدگی به موقع: با تعیین مدت مشخص، طرفین می‌توانند از رسیدگی به موقع پرونده خود اطمینان حاصل کنند و از طولانی شدن روند داوری جلوگیری کنند.
• تعیین هزینه‌ها: مدت داوری بر هزینه‌های داوری تأثیری ندارد. اما هرچه مدت داوری طولانی‌تر باشد، هزینه‌های داوری که می تواند برای طرفین و حتی داوران داشته باشد، بیشتر باشد. منظور هزینه های غیرمستقیم و نیز بیشتر خواهد بود.
• پیش‌بینی برنامه‌ها: با تعیین مدت داوری، طرفین می‌توانند برنامه‌های خود را تنظیم کرده و برای آینده برنامه‌ریزی کنند.
تعیین مدت داوری
مدت داوری می‌تواند به دو صورت تعیین شود:
• توافق طرفین: طرفین می‌توانند در قرارداد داوری، مدت زمانی را برای رسیدگی به اختلاف تعیین کنند. این توافق باید واضح و روشن باشد و هیچ ابهامی در آن وجود نداشته باشد.
• قانون: در صورتی که طرفین در قرارداد داوری، مدت داوری را تعیین نکرده باشند، قانون مدت داوری را تعیین می‌کند. در تبصره ماده 484 قانون آیین دادرسی مدنی، مدت داوری به صورت حداکثر سه ماه تعیین شده است.
قابلیت تمدید مدت داوری
در برخی موارد، ممکن است داور یا هیئت داوری نتوانند در مدت زمان تعیین شده، به رسیدگی به پرونده پایان دهند. در چنین مواردی، امکان تمدید مدت داوری وجود دارد. تمدید مدت داوری باید با توافق طرفین یا بر اساس مقررات قانونی صورت گیرد. اصولا درست است که در جلسات اولیه داوری، موضوع تمدید صورت گیرد.
دلایل تمدید مدت داوری
دلایل مختلفی برای تمدید مدت داوری وجود دارد، از جمله:
• پیچیدگی موضوع اختلاف: اگر موضوع اختلاف بسیار پیچیده باشد، داور یا هیئت داوری ممکن به زمان بیشتری برای بررسی مدارک و استماع اظهارات طرفین نیاز داشته باشد.
• تعداد زیاد داوران: اگر هیئت داوری متشکل از چندین داور باشد، هماهنگی بین داوران ممکن است زمان‌بر باشد.
• وقوع حوادث غیرمترقبه: وقوع حوادثی مانند بیماری داور، جنگ یا بلایای طبیعی ممکن است باعث تأخیر در روند داوری شود.
محدودیت‌های تمدید مدت داوری
تمدید مدت داوری دارای محدودیت‌هایی است. برای مثال، مدت داوری نمی‌تواند به صورت نامحدود تمدید شود. همچنین، تمدید مدت داوری نباید به گونه‌ای باشد که حقوق طرفین را تضییع کند.
مدت داوری یکی از عناصر مهم در قراردادهای داوری است. تعیین مدت داوری به صورت دقیق و روشن، به طرفین کمک می‌کند تا از روند داوری آگاهی داشته باشند و از حقوق خود دفاع کنند. قابلیت تمدید مدت داوری نیز در برخی موارد می‌تواند مفید باشد، اما باید با رعایت قوانین و توافقات طرفین صورت گیرد.
(کلمات کلیدی)